Југоисточниот плански регион кон енергетска независност со нови фотонапонски централи

Центарот за развој на Југоисточниот плански регион, успешно го реализираше проектот „Енергетски ефикасен регион“ за изградба на фотонапонски централи за општините Радовиш, Конче и Василево, за што на 22.11.2024 година одржа и промотивен настан. На настанот присуствуваа Министерот за локална самоуправа, Г. Златко Перински, Градоначалниците на општините вклучени во проектот, претставници од Министерството и проектната канцеларија, како и други гости.

Министерот Пирински истакна дека ова е многу значаен проект, не само заради намалувањето на потрошувачката на електрична енергија, туку и заради долгорочната енергетска сигурност и зачувување на природната околина. „Тој претставува одличен пример за меѓуопштинска соработка, што може да се примени и во други региони, овозможувајќи подобрување на квалитетот на живот и поддршка за економскиот раст“, посочи Перински.

Директорот на Центарот, Ѓоко Камчев, додаде дека овој проект претставува значаен чекор кон создавање на енергетски независен регион. „Проектот е фокусиран на интеграција на нови софтверски решенија за користење и производство на електрична енергија од алтернативни извори. Дополнително, предвидено е ефикасно следење и пренасочување на произведената енергија каде што е најпотребна во даден момент. Со ова Југоисточниот плански регион поставува пример за тоа како регионите треба да се движат кон одржлив развој,“ истакна Камчев.

Фотонапонските централи ќе придонесат за значително намалување на трошоците за електрична енергија во трите општини. Произведената енергија ќе биде распределена по следниот принцип: 25% за општините Конче и Василево, додека 50% ќе припаѓа на Општина Радовиш. Овие заштеди ќе овозможат општините да ги насочат средствата кон други развојни приоритети, како што се подобрување на образованието и инфраструктурата.

Вкупната инвестиција во проектот изнесува околу 23 милиони денари, со финансиска поддршка од Министерството за локална самоуправа и Швајцарската развојна агенција, како и учество на трите општини.

Проектот е реализиран во рамките на грантовата шема на проектот „Одржлив и инклузивен рамномерен регионален развој – втора фаза.“ Со ваквите иницијативи, Центарот за развој на Југоисточниот плански регион продолжува да го унапредува квалитетот на животот и да создава услови за одржлив развој во регионот.

Се одржа првата форумска сесија за имплементација на регионални проекти

На ден 27.10.2023 година со одржувањето на Првата форумска сесија, Центарот за развој на Југоисточниот плански регион започна со имплементација на Регионалните форуми во заедницата со цел подготовка на проекти по Програмата за рамномерен регионален развој за 2024 година на Бирото за  регионален развој.

На форумската сесија беа присутни учесници од различни категории од 10-те општини на Југоисточниот плански регион и истите активно учествуваа во утврдувањето на приоритетните области во кои треба да се интервенира, во идентификувањето на проблемите и предлагање на решенија со кои ќе се овозможи подобрување на условите за живот на населението во Југоисточниот регион.

Како приоритени области кои добија најмногу гласови од учесниците на форумот беа следниве:

  • Транспорт и инфраструктура и
  • Економија и туризам.

Врз основа на идентификуваните проблеми, преку нивна анализа и разработка, во наредниот период ќе се развијат концептни решенија. Истите понатаму ќе се презентираат пред Советот за развој на Југоисточниот плански регион, како и пред присутните учесници на втората форумска сесија, која е планирана да се одржи кон крајот на месец ноември 2023 година.

Регионалните форуми во заедницата во Југоисточниот плански регион се финансиски поддржани од Министерството за локална самоуправа и Швајцарската агенција за развој и соработка преку проектот “Одржлив и инклузивен рамнoмерен региoнален развoј – 2 фаза“.

Се инсталираат фотонапонски централи предвидени по проектот „Енергетски ефикасен регион“

Во Радовиш се одржа вториот промотивен настан по проектот “Енергетски ефикасен регион”, кој го имплементира Центарот за развој на Југоисточниот плански регион, а е финансиски поддржан од Министерството за локална самоуправа и од Швајцарската Влада, а со сопствени средства учествуваат и општините Радовиш, Конче и Василево.

На настанот на кој присуствуваше министерот за локална самоуправа во Владата на Р. С. Македонија, градоначалниците на општините Радовиш и Конче, директорот на Центарот за развој на Југоисточниот плански регион и претставници од проектната канцеларија на проектот “Одржлив и инклузивен рамномерен регионален развој” беа претставени досегашните реализирани активности.

Со имплементацијата на проектот, од една страна општините Радовиш, Конче и Василево ќе имаат голем бенефит во однос на заштеда на потрошувачка на електрична енергија, а од друга страна корист ќе имаат и граѓаните при што ќе се зголемат средствата за инвестирање во инфраструктурни проекти кои ќе водат кон зголемен економски развој.

– „Се надевам дека сите национални и меѓународни институции ќе ги препознаат придобивките од овие проекти и ќе финансираат други вакви проекти во иднина, со што ќе се овозможи полесно функционирање и полесна одржливост на општините и општинските институции во регионот“ – истакна директорот на Центарот, Г-нот Камчев.

Се очекува до крајот на месец ноември оваа година, комплетно да бидат поставени фотонапонските централи на двата објекти во Радовиш, по што ќе следи и изработка на софтвер за мониторинг на енергија, а планирани се и обуки за користење на системот, наменети за претставници од трите партнерски општини.

ПРОМОВИРАН ПРОЕКТОТ „ЕНЕРГЕТСКИ ЕФИКАСЕН РЕГИОН“

На 24.03.2023 година беше промовиран проектот „Енергетски ефикасен регион“, кој го имплементира Центарот за развој на Југоисточниот плански регион, во партнерство со општините Конче, Радовиш и Василево, а со кој е предвидено изградба на систем на фотонапонски централи на покривите на ООУ „Крсте Петков Мисирков“ и Спортската сала „25 Мај“ во Радовиш со капацитет од 430 KW, како и изработка на софтверски дигитален систем.

На настанот свое обраќање имаа Директорот на ЦРЈИПР, Г-н Ѓоко Камчев, Државниот секретар на Министерството за локална самоуправа, Г-н Кирил Парталов, Градоначалникот на општина Радовиш, Г-н Ацо Ристов, Градоначалникот на општина Конче, Г-н Златко Ристов и Градоначалникот на општина Василево, Г-н Славе Андонов.

„Се надевам дека во наредниот период како врвен приоритет во целите на општините и на Центарот ќе биде токму зелената енергија која што значително ќе придонесе во намалувањето на трошоците на општините, а со тоа дополнително ќе им овозможи тие средства кои што досега ги трошеа на енергенси и електрична енергија да ги употребат за реализација на други проекти, кои што ќе бидат од витално значење за граѓаните од општините Василево, Конче и Радовиш“ – истакна директорот на Центарот, Г-нот Камчев.

Од страна на проектниот тим беа презентирани досегашните и идните активности кои ќе се реализираат, очекуваните резултати, како и придобивките по завршувањето на имплементација на проектот.

Вкупниот буџет на проектот изнесува околу 23 милиони денари, средства обезбедени од Министерството за локална самоуправа и Швајцарската агенција за развој и соработка, а свое учество имаат и трите општини партнери во проектот.

Потпишан Договор за предавање на користење и одржување на Командниот центар набавен во рамките на проектот HELP

Денеска на 30.03.2021 година, во просториите на Центарот за развој на Југоисточниот плански регион во Струмица, Раководителот на Центарот за развој на Југоисточниот плански регион, Г-а Жулиета Ѓуркова и Директорот на Центарот за управување со кризи, Г-н Стојанче Ангелов потпишаа Договор за давање на користење, одржување и сервисирање на Командниот центар набавен во рамките на проектот „Интегриран оперативен центар за хуманитарна помош“ – HELP.
Претходно, претставници од двете институции беа во посета на Регионалниот Центар за управување со кризи, РЦУК Струмица, каде што е поставен самиот Команден Центар со цел да се разгледа поставената опрема, а беше направена и кратка презентација за можностите кои ги има опремата и за тоа како истиот ќе се користи во услови на елементарни непогоди во државата и во прекуграничниот регион со Грција.
Центарот за развој на ЈИПР во изминатиот период интензивно работеше кон остварување на главната цел на проектот односно обезбедување на современа инфраструктура и опрема за управување со кризи, а резултатите се видливи со самото поставување на целосно опремен Команден Центар кој неодамна се постави токму во Југоисточниот плански регион, во Струмица.
„Овој Команден Центар ќе служи не само за Југоисточниот регион, туку секаде каде што има потреба во државата ќе биде транспортиран од причини што ваквиот софистициран контејнер е прв од таков вид направен во нашата држава и се надевам дека ова ќе биде успешен пример на прекугранична соработка со Грција со надеж во иднина ваков проект да спроведеме и со Р. Бугарија со цел побрза интервенција и заштита на граѓаните во целиот прекуграничен регион“, истакна Г-а Ѓуркова во своето обраќање.
Согласно предвидените активности до крајот на имплементацијата на проектот заедно со проектните партнери ќе се спроведат две Пилот-акции, една во нашиот регион и една во Грција за време на кои ќе се креира виртуелно сценарио за одредена непогода во прекуграничниот регион, ќе се претстави начинот на брзо реагирање и комуницирање со прекуграничната област овозможено преку Командниот центар. Исто така планирано е и организирање на еден Инфо ден за презентирање на постигнатите резултати во рамки на проектот.
Проектот е кофинансиран од Европска Унија преку Интеррег ИПА Програмата за прекугранична соработка помеѓу Р. Северна Македонија и Грција и националните фондови на земјите учеснички.

Мостот што ги поврзува селата Просениково и Сарај е во завршна фаза на изградба

Со започнување на активностите околу асфалтирањето на мостот и пристапните патишта, изградбата на мостот помеѓу населените места Просениково и Сарај е во завршна фаза и се очекува комплетно градежните работи да завршат за околу една недела, кога и официјално истиот ќе се пушти во употреба. Должината на мостот изнесува околу 25 метри, а заедно со пристапните патишта вкупната должина изнесува околу 215 метри.

Овој мост е од големо значење првенствено за жителите од двете села со што ќе се олесни нивната секојдневна комуникација, за земјоделските производители кои секојдневно го поминуваат мостот за да стигнат до своите земјоделски површини, но и за транспорт на своите производи до пазарите на големо, како и за сите граѓани од општините Струмица, Босилово и Василево.

Осовременување на патниот правец Просениково – Сарај преку изградба на мост на река Турија води кон подобрување на патната инфраструктура во општините Струмица и Босилово и подобрување на условите за живот на граѓаните во овој дел од регион со што се овозможува поголем економски развој на општините, а воедно и на целиот Југоисточен регион.

Изградбата на мостот е дел од проектот „Изградба на мост на река Турија на локален пат с. Просениково – с. Сарај“ кој Центарот за развој на Југоисточниот плански регион го имплементира во партнерство со општина Струмица, а финансиските средства за негова имплементација се обезбедени од Бирото за регионален развој – Министерство за локална самоуправа и општина Струмица.

Повеќе информации за проектот: https://southeast.mk/portfolio/.

Втора форумска сесија во рамките на Регионалните форуми на заедницата за 2020 година

Како дел од втората форумска сесија, се спроведе пополнување на е-прашалник со цел приоретизирање на концепти за предлог проекти како предлог решенија произлезени од учесниците на првата форуска сесија, а развиени од страна на експерти во соработка со Центарот за развој на ЈИПР.

Прашалниците беа пополнети од вкупно 62 учесника, претставници од општините, јавна администрација од регионот, бизнис сектор, пензионери, невработени лица и др., од кои 26 (41,9 %) се жени, а 36 (58,1%) се мажи.

По направените анализи и сумираните податоци, концептите за предлог проекти беа рангирани по следниот редослед:

  1. Збогатување на туристичката понуда во Југоисточниот плански регион
  2. Изградба на пристапен пат до регионалниот стационар за бездомни кучиња
  3. Изградба на Локален пат на релација с.Погулево – с.Дамјан
  4. Изградба на Локален пат на релација Колешино – Бориево (трета фаза)
  5. Изградба на Локален патен правец Л603 за поврзување на патниот правец – Стојаково – Ѓавато со крстосницата со регионалниот пат Р1109

Во рамките на Втората форумска сесија на 15.12.2020 година беше одржана и онлајн презентација на резултатите од гласањето како и од аналитичката студија на петте предлог концепти, каде што беа дадени и препораки за нивно подобрување.

Понатаму овие резултати ќе бидат претставени и пред Советот за развој на Југоисточниот регион кој ќе ги земе во предвид при утврдување на конечната листа на приоритени проекти.

Прва форумска сесија во рамките на Регионалните форуми на заедницата за 2020 година

Центарот за развој на Југоисточниот плански регион (ЦЈИПР), во месец октомври, ги започна подготовките за одржување на Регионални форуми во заедницата како алатка за идентификација, приоретизирање и подготовка на предлог проекти за добивање на финансиска поддршка од Програмата за рамномерен регионален развој на Бирото за регионален развој (БРР) и Министерството за локална самоуправа на РСМ (МЛС). Врз основа на досегашното позитивно искуство од форумските процеси, во рамки на проектот „Одржлив и инклузивен рамномерен регионален развој“, што Центрите за развој на планските региони го реализираа со поддршка на Швајцарската агенција за развој и соработка и МЛС, одлучено е партиципативното и транспарентно носење на одлуки,со широко граѓанско учество, да биде практикувано и при обезбедувањето на поддршка за предлог проекти од БРР и МЛС. Имено, регионалниот форум, како и усогласеноста на проектите со утврдените приоритети во  програмите за развој на планските региони и со годишната листа на проекти донесена од Советите за развој на планските региони, стануваат задолжителен кавалификациски критериум во процесот на аплицирање со проекти и искористување на средствата достапни од Програмата за рамномерен регионален развој на БРР/МЛС.

Според концептот за спроведување на регионалните форуми, предвидено е одржување на две форумски сесии на кои учесниците ќе ги изберат приоритетните области и подобласти од стратешките цели на регионот, ќе ги идентификуваат проблемите, потребите и предизвиците што го засегаат регионот и ќе ги приоретизираат концепт решенијата изготвени врз основа на граѓанските потреби. Но, заради ескалирање на КОВИД 19 пандемијата и големиот број на заразени во Југоисточниот регион само неколку учесници од клучните партнери прифатија физичко присуство, заради што беше донесена одлука првата форумска сесија да се реализира со спроведување на електронски прашалник.

Од анализираните резултати од пополнувањето на електронскиот прашалник, учесниците за приоритетни 2 области и 2 подобласти ги избраа следните:

Област 1. Земјоделство и рурален развој

Подобласти:

1. Развивање на современа и функционална инфраструктура во селата и  подрачјата со специфични развојни потреби

2. Модернизација и подобрување на конкурентноста на земјоделското производство

 

Област 2. Економија, инвестиции, пазар на труд, туризам

Подобласти:

1. Развој и промоција на регионот како атрактивна туристичката дестинација

2. Развој на претприемнички еко систем и поттикнување на претприемништвото (вкл. жени и млади)